Inteligentne sieci energetyczne przyszłości

Wraz z postępem cyfryzacji i informatyzacji istotnej transformacji ulegają sieci energetyczne. Inteligentne sieci (ang. smart grid) wydają się nieodzownym elementem energetyki przyszłości. Jakie rozwiązania będą się na nie składać?

Sieci Inteligentne, czyli jakie?

Inteligentne, to znaczy pozwalające na niemal pełną optymalizację działania sieci energetycznej przebiegającą w sposób dynamiczny i w pełni zautomatyzowany. Umożliwiające kontrolę kosztów dostaw i zużycia energii oraz elastyczne zarządzanie jej dystrybucją i magazynowaniem niezależnie od tego czy pochodzi ze źródeł rozproszonych czy scentralizowanych.

Mianem inteligentnych sieci określa się zazwyczaj sieci elektryczne, jednak pojęcie to powinno być rozszerzone także na inne sieci przesyłu energii, w tym zautomatyzowane sieci ciepłownicze. To szerokie rozumienie inteligentnych sieci pozwala dostrzec pełny kontekst ich rozwoju jako ważnego elementu transformacji energetycznej miast. Przyjęli je eksperci zaproszeni do wytypowania rozwiązań, które decydować mogą o ich dalszym rozwoju i przyszłości.

Sieci inteligentne w energetyce – dlaczego?

Sieci inteligentne powszechnie przedstawiane są jako innowacja o ogromnym znaczeniu dla zwiększenia efektywności i bezpieczeństwa energetyki. Zapewnią bardziej wydajny przesył oraz szybsze przywracanie zasilania, jeśliby wystąpiły zaburzenia w dostawie prądu. Smart grid ma też wpłynąć na obniżenie kosztów eksploatacji i zarządzania w przedsiębiorstwach użyteczności publicznej. Może to przełożyć się w konsekwencji na obniżenie kosztów energii elektrycznej i cieplnej dla odbiorców. Mają też umożliwić lepszą integrację energii ze źródeł odnawialnych: wiatru i słońca w sieci krajowej, a także w międzynarodowym obrocie energią. Niektóre z zalet sieci inteligentnych omawia w nagraniu poniżej Adrian Sienicki, ekspert w dziedzinie elektroenergetyki z Veolii Energia Polska.

Co więcej, sieci inteligentne to tylko jeden z elementów układanki zwanej inteligentną infrastrukturą. Na powiązania pomiędzy nimi zwraca uwagę dr Jarosław Tworóg, wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Komunikacji.

Inteligentny prąd, inteligentne ciepło – powolny proces zmian

Inteligentna sieć elektroenergetyczna (Smart Power Grid) to system realizujący funkcje przesyłowe i dystrybucyjne energii elektrycznej, który zarządzany jest z wykorzystaniem programowalnych urządzeń cyfrowych. Jak twierdzi dr Jarosław Tworóg, od strony technicznej wszystkie kluczowe elementy tego systemu są już skomercjalizowane i wdrożone do produkcji, jednak proces implementacji nowej techniki do praktyki jest powolny i nieprzewidywalny. Jako główną przyczynę tego stanu rzeczy, ekspert wskazuje nadmierną regulację rynku, która sprawia że typowe mechanizmy rynkowe mają drugorzędne znaczenie wobec regulacji o charakterze dyskryminacyjnym i ograniczającym rozwój technologiczny tych sieci. Istniejące rozwiązania, których dojrzałość techniczna i wartość ekonomiczna zostały już potwierdzone, nie są w związku z tym wdrażane lub wdrażane niezwykle powolnie.

Także inteligentne sieci ciepłownicze nie stały się jeszcze w Polsce powszechne. Zdaniem Radosława Przybysławskiego, Managera Biura Wsparcia Projektów Handlowych Veolia Energia Polska, są one wciąż rzadko spotykanym usprawnieniem. Pozytywny wyjątek stanowi Inteligentna Sieć Ciepłownicza należąca do Veolia Energia Warszawa S.A. Przybysławski jako kluczowe elementy inteligentnych sieci ciepłowniczych wymienia urządzenia pomiarowe (określające temperatury, ciśnienia, przepływy itp.) wraz z systemem umożliwiającym stały dostęp do mierzonych przez nie parametrów.

Inteligentne sieci ciepłownicze – nowe narzędzie miast w radzeniu sobie z wyzwaniami technicznymi i klimatycznymi

Daje to służbom eksploatacyjnym niezbędną wiedzę na temat pracy sieci i ułatwia podejmowanie decyzji. Dzięki optymalizacji parametrów pracy węzłów cieplnych i instalacji odbiorczych optymalizowana jest ilość energii dostarczanej do poszczególnych budynków z sieci ciepłowniczej, a pomiary parametrów pozwalają na redukcję strat sieciowych. Wszystko to przekłada się w sumie na mniejsze zużycie paliwa, poprawę wskaźników wytwarzania energii oraz odzysk rezerwy mocy na rozwój w obszarze nowych połączeń.

Jako tym cenniejsze jawią się projekty inwestycyjne, jak choćby projekt modernizacji systemów łączności i automatyki sieci ciepłowniczej m. st. Warszawy, przeprowadzony przez Veolię Energia Warszawa.

Kluczowe technologie smart grid pochodzą z dwóch dziedzin techniki

Rrozwój sieci inteligentnych następuje dzięki postępowi i uzupełnianiu się dwóch dziedzin techniki: łączności oraz automatyki. Łączność przyszłości ma być szybsza i bardziej niezawodna, dostęp do niej powszechniejszy, a pojemność jej systemów musi wzrosnąć, by pozwolić na rozwój smart grid. Jej wyzwania omawia dla Transformacji 2050 dr Marcin Lizer z Siemens Polska.

Aby jednak dane przesyłane przez systemy łączności mogły być wykorzystane do wdrażania decyzji i optymalizacji produkcji, magazynowania oraz zużycia energii, konieczne są coraz to nowe rozwiązania z obszaru automatyki i systemów autonomicznych.

Co przyniesie jutro?

Może się wydawać, że inteligentne sieci energetyczne są przyszłością, od której nie ma odwrotu. To, jednak, jak ta przyszłość będzie wyglądać, nie jest jeszcze przesądzone. Aktualnie rozwijane są różne innowacyjne rozwiązania z obszaru smart grid, które mogą zdominować rynek na przestrzeni kolejnych dekad. Poprosiliśmy ekspertów o wskazanie innowacyjnych rozwiązań z szeroko rozumianego obszaru inteligentnych sieci, które ich zdaniem mogą istotnie zwiększyć efektywność energetyczną kraju lub doprowadzić do transformacji polskiej energetyki w perspektywie 2050 roku. Opis dziewięciu zaproponowanych rozwiązań przedstawiamy poniżej.

Każde z opisanych poniżej rozwiązań zostało skonfrontowane ze scenariuszami przyszłości energetyki, opracowanymi przez 4CF na zlecenie Veolii Energia Polska w 2019 r. Jeśli dane rozwiązanie dobrze wpisuje się w scenariusz, otrzymało “kciuk w górę”, przeciwnie rozwiązania sprzeczne z danym scenariuszem oznaczyliśmy “kciukiem w dół”. Znak przybliżenia oznacza neutralną relację pomiędzy scenariuszem a rozwiązaniem. W ten sposób możemy ocenić, które z tych rozwiązań są podatne na wpływ innych przekształceń w sektorze energetycznym, a które przedstawiają wartość niezależnie od kierunku zmian w otoczeniu.

Jeśli dane rozwiązanie dobrze wpisuje się w scenariusz, otrzymało “kciuk w górę”.

Znak przybliżenia oznacza neutralną relację pomiędzy scenariuszem a rozwiązaniem – scenariusz nie wyklucza danego rozwiązania, ale też nie sprzyja szczególnie jego realizacji. 

Jeśli dane rozwiązanie jest sprzeczne z danym scenariuszem oznaczyliśmy je “kciukiem w dół”.

1

Sztuczna inteligencja w inteligentnych sieciach ciepłowniczych

Automatyka stosowana powszechnie w inteligentnych sieciach ciepłowniczych nie zawsze radzi sobie z nieliniowością w ciepłowniczych obiektach regulacji. Wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji da możliwość poprawy efektywności energetycznej dzięki zwiększeniu zdolności do niezależnej i łącznej regulacji węzłów ciepłowniczych. Komunikacja węzłów wsparta uczeniem maszynowym umożliwi optymalizację pracy źródeł i redukcję ilości zużytego paliwa.

Rozwiązanie to nieźle wpisuje się we wszystkie scenariusze przyszłości polskiej energetyki dzięki korzyściom związanym z podnoszeniem efektywności energetycznej. W scenariuszu RES-topii pomoże zarządzać siecią ciepłowniczą zaopatrującą domy, które nie wytwarzają energii cieplnej na własne potrzeby. W scenariuszach Nuclear Hot oraz Powrotu Węgla umożliwi racjonalne zarządzanie generacją i dystrybucją ciepła w warunkach łagodnych zim.

2

Systemy nadzoru i detekcji wycieków z sieci ciepłowniczych

Systemy zdalnej detekcji drobnych wycieków i przecieków umożliwią wczesne i sprawne wykrywanie punktów nieszczelności systemu wodociągowego, ograniczenie strat wody i ciepła oraz szybkie uzupełnienie zładu.

Podobnie jak poprzednie rozwiązanie, systemy nadzoru i detekcji wycieków z sieci ciepłowniczych dobrze wpisują się we wszystkie scenariusze przyszłości energetyki w Polsce. 

3

Inteligentny System Pomiarowy w sieci elektrycznej (AMI – Advanced Measurement Infrastructure)

Podstawą funkcjonowania systemu Smart Grid jest AMI, gdyż wszystkie urządzenia zarządzające przepływem energii elektrycznej w systemie działają w oparciu o informacje o stanie sieci. W Polsce budowę AMI rozpoczęto wiele lat temu pod presją regulacji mających swe źródło w UE. Krajowe otoczenie prawne i wynikająca stąd niemożność wdrożenia adekwatnych modeli biznesowych stanowi barierę ekonomiczną, czyniąc te inwestycje nieopłacalnymi. Stąd też powstałe systemy pełnią głównie funkcję zdalnego odczytu oraz nieistotne z punktu widzenia możliwości technicznych – funkcje operatorskie. Tymczasem powinien to być system dostarczający informacji o stanie sieci we wszystkich węzłach i gałęziach w czasie rzeczywistym, za pośrednictwem sieci transmisji danych przygotowanej do świadczenia usług przemysłowych. Wdrożenie systemu AMI pozwoli na wzrost efektywności systemu i istotne ograniczenie kosztów produkcji i dystrybucji energii elektrycznej.

Korzyści płynące z rozwoju AMI będą odczuwalne we wszystkich scenariuszach przyszłości energetyki w Polsce.

4

Transformacja w kierunku sieci DC

Ważnym elementem drugiej fali elektryfikacji, jaką jest budowa sieci Smart Grid, może być przechodzenie z prądu zmiennego na prąd stały. W wypadku długich linii HVDC łączne koszty inwestycji i utrzymania już obecnie uzasadniają przejście na DC. Wraz z rozwojem elektroniki mocy będą spadać koszty inwerterów oraz będzie rosła ich niezawodność. To z kolei powinno zachęcać do przechodzenia na prąd stały również na liniach krótszych, a następnie na dystrybucyjnych. Jest możliwe, że za jakiś czas rozpocznie się wymiana transformatorów na przetwornice nawet na stacjach niskiego napięcia, a użytkownicy końcowi będą zachęcani wymiany osprzętu na nowy, dostosowany do zasilania z DC. W pierwszej kolejności może mieć miejsce na liniach podziemnych, co pozwoli na zmniejszenie strat. Równolegle z procesem przechodzenia na prąd stały w sieciach operatorskich, wymieniane powinny być systemy zarządzania stabilnością sieci, a synchronizacja może przestać być istotnym zadaniem sterowania siecią. Zmiana ta pozwoli m.in. na zmniejszenie strat zw. z przepływem energii w sieci oraz uproszczenie obsługi sieci.

5

Automatyka sieci rozdzielczych średniego i niskiego napięcia

Obecnie sieci dystrybucyjne zautomatyzowane są tylko w ograniczonym stopniu. Systemy sterowania i nadzoru obejmują swoim działaniem przede wszystkim elementy stacji wysokiego napięcia oraz stacji średniego napięcia w ramach rozdziału pierwotnego (czyli przede wszystkim główne punkty zasilania, z którymi połączone są stacje terenowe stanowiące już element rozdziału wtórnego energii elektrycznej). Coraz częściej obserwuje się trend do automatyzowania także elementów rozdzielnic niskiego napięcia. Wkroczenie automatyki na niższe poziomy sieci dystrybucyjnych pozwoli na zwizualizowanie stanu tych elementów sieci oraz da możliwość zdalnego sterowania nimi. Aspekty te powinny istotnie podnieść efektywność pracy sieci rozdzielczej. Ponadto, w oparciu o wymianę informacji pomiędzy elementami w głębi sieci oraz sterownikami centralnymi w ramach systemów sterowania i nadzoru możliwe stanie się wdrożenie dalece autonomicznych algorytmów samoczynnej restytucji sieci (FDIR – Fault Detection, Isolation and Restitution systems) w przypadku wystąpienia w niej zakłóceń. Takie rozwiązania pozwolą na automatyczne wykrywanie lokalizacji zakłócenia w sieci terenowej, wyizolowanie minimalnego fragmentu sieci dotkniętego awarią, a następnie na wykonanie automatycznych przełączeń konfiguracji sieci w celu przywrócenia zasilania jak największej liczbie odbiorców.

6

Mikrosieci

Rozproszone, odnawialne źródła energii mogą być instalowane w sieci wewnętrznej odbiorcy energii. Sieci takie określa się mianem mikrosieci. Stanowią one samowystarczalne (w pewnym zakresie, zależnym od typu i mocy źródeł wewnętrznych, poziomu i charakteru odbiorów, a także sposobu sterowania i regulacji takiego układu) enklawy energetyczne składające się z wewnętrznych źródeł energii (np. ogniw PV, małych elektrowni wiatrowych, agregatów itp.) i odbiorów energii. Utworzenie mikrosieci pozwala na radykalne obniżenie kosztów energii elektrycznej pobieranej z sieci. Zapewnienie bezpieczeństwa mikrosieci dla odbiorców i wysokiej niezawodności zasilania wymaga wyposażenia jej w element stabilizujący poziom generacji np. generator napędzany turbiną gazową lub lepiej magazyn energii (zapewnia on znacznie większą dynamikę regulacji oddawanej i pobieranej mocy bilansującej mikrosieć), a także w system sterowania i regulacji (zarządzania) mikrosiecią. Rolą takiego systemu automatyki jest prognozowanie generacji wewnętrznej, realizacja pomiarów (w szczególności mocy pobieranej z sieci zewnętrznej, obciążenia mikrosieci oraz poziomu generacji wewnętrznej), a także zapewnienie automatycznego sterowania i regulacji źródeł wewnętrznych i odbiorów w oparciu o różne funkcje celu np. w algorytm minimalizacji kosztów energii, zwiększenia bezpieczeństwa pracy mikrosieci lub minimalizacji emisji CO2.

Rozwiązanie to wpisuje się szczególnie dobrze w scenariusz RES-topii zakładający rozproszoną produkcję energii. Jest za to niedostosowany do scenariusza powrotu węgla, gdzie wciąż obecna jest silna centralizacja.

7

Technologia IoT oraz systemy eksperckie bazujące na analityce dużych zbiorów danych

Wizualizacja danych zbieranych przez urządzenia automatyki i sensory w sieci Smart Grid to w obecnych czasach tylko częściowe wykorzystanie potencjału tych informacji. Dane generowane zarówno przez urządzenia automatyki jak i sensory mogą być wykorzystane do zasilenia systemów eksperckich, których zadaniem jest szerokie wnioskowanie oparte na uczeniu maszynowym (machine learning). Wnioskowanie to może zostać użyte np. do optymalizacji konfiguracji sieci pod kątem zmniejszenia strat i zwiększenia niezawodności, wykrywania anomalii w warunkach pracy elementów sieci, a także do efektywnego planowania prac serwisowych czy modernizacyjnych. Tego typu systemy mogą zapewnić funkcjonalność predykcyjnego zarządzania majątkiem sieciowym (predictive maintenance). Stanowi to znaczną wartość dodaną dla użytkownika i pozwala radykalnie usprawnić pracę sieci w aspektach niezawodności i ekonomiki działania. Systemy eksperckie najefektywniej będą działać w oparciu o rozwiązania chmurowe (cloud computing) – takie rozwiązanie zapewni znaczną moc obliczeniową przy niskich kosztach implementacji. Jednokierunkowa komunikacja w oparciu o technikę Internetu rzeczy IoT (Internet of Things) pomiędzy systemem i źródłami danych pozwoli dodatkowo ograniczyć koszty, przy jednoczesnym podniesieniu bezpieczeństwa cybernetycznego.

8

Komunikacja 5G

Przyszłościowe rozwiązania Smart Grid bazują na szybkiej i niezawodnej komunikacji pomiędzy urządzeniami automatyki elektroenergetycznej (przekaźnikami zabezpieczeniowymi, sterownikami obiektowymi, sterownikami centralnymi, sensorami, serwerami danych itp.). Znaczna część wymiany informacji najprawdopodobniej będzie musiała być w przyszłości realizowana w oparciu o łącza bezprzewodowe. W szczególności będzie to dotyczyć elementów systemów automatyki zainstalowanych w głębi sieci rozdzielczej na poziomie średnich i niskich napięć, gdzie zastosowanie łączy światłowodowych jest nieekonomiczne i trudne do zrealizowania ze względu na rozległość obszarową oraz dużą ilość połączeń do zrealizowania. W tym miejscu, technologia komunikacji 5G będzie wydajnym i niezawodnym rozwiązaniem do zrealizowania wymienionych powyżej połączeń.

9

Wbudowany system cyberbepieczeństwa sieci

Wysoki stopień informatyzacji sieci elektrycznej, dwukierunkowa wymiana informacji w modelu Smart Grid oraz rosnąca liczba urządzeń wyjściowych typu IoT pracujących w tych sieciach rodzą istotne narażenie na cyberzagrożenia. Nieodpowiednio chroniona sieć może być podatna na cyberataki, które naruszać będą bezpieczeństwo całej sieci, jak i podmiotów z niej korzystających. W ujęciu indywidualnym zagrożeniem może być  inwigilacja gospodarstw domowych przez przestępców; w ujęciu zbiorowym możliwe staną się ataki skutkujące zaburzeniami w dostawie energii elektrycznej i całkowitymi wyłączeniami prądu. Dlatego systemy Smart Grid przyszłości powinny być projektowane z uwzględnieniem wbudowanych systemów wielopoziomowych zabezpieczeń chroniących przed cyberprzestępczością oraz jej skutkami. 

Rozwój i wdrożenie tego rozwiązania wydają się  korzystne we wszystkich scenariuszach, gdyż żaden z nich nie jest odporny na możliwe cyberzagrożenia.

Przyszłość inteligentnych sieci na Macierzy 4CF – zmiana czai się za rogiem

Macierz 4CF to narzędzie analizy strategicznej, pozwalające na ocenę atrakcyjności przyszłych rozwiązań produktowych pod kątem ich relatywnej przewagi rynkowej (RA – Relative Advantage) oraz minimalnego oczekiwanego czasu, w którym osiągną dojrzałość rynkową (ETM – Earliest Time to Mainstream). Relatywna przewaga rozwiązań określana jest na osi pionowej macierzy, zaś mierzony w latach czas do osiągnięcia dojrzałości na osi poziomej. 

Typowy rozkład rozwiązań w macierzy 4CF przebiega wokół linii rosnącej, co oddaje prawidłowość, że oczekiwany czas upowszechnienia rozwiązań rośnie wraz z ich relatywną przewagą rynkową. Z pomocą macierzy udaje się jednak często zidentyfikować także takie rozwiązania, które lokują się znacznie powyżej lub poniżej tej linii. Te pierwsze, zaliczane do szkwałów i pirackich skarbów stanowią atrakcyjny przedmiot inwestowania, ponieważ mogą przynieść duży zwrot we względnie krótkim czasie. W przypadku tych drugich, określanych mianem raf koralowych i syren, należy zachować szczególną ostrożność, gdyż zainwestowane środki mogą nigdy się nie zwrócić.  

W celu zastosowania macierzy 4CF do analizy przyszłości inteligentnych sieci energetycznych w Polsce, poprosiliśmy ekspertów o ocenę, kiedy najwcześniej każde z wymienionych wcześniej rozwiązań może upowszechnić się na rynku polskim (od 0 do 30 lat), a także o to, jaką przewagę rynkową dałoby ono dzisiaj posiadającym je interesariuszom (w skali od 0 do 10). Macierz 4CF znajdująca się poniżej zawiera zestawienie ocenionych przez ekspertów rozwiązań.

1. Sztuczna inteligencja w inteligentnych sieciach ciepłowniczych
2. Systemy nadzoru i detekcji wycieków z sieci ciepłowniczych
3. Inteligentny System Pomiarowy w sieci elektrycznej (AMI – Advanced Measurement Infrastructure)
4. Transformacja w kierunku sieci DC
5. Automatyka sieci rozdzielczych średniego i niskiego napięcia
6. Mikrosieci
7. Technologia IoT oraz systemy eksperckie bazujące na analityce dużych zbiorów danych
8. Komunikacja 5G
9. Wbudowany system cyberbepieczeństwa sieci

1. Sztuczna inteligencja w inteligentnych sieciach ciepłowniczych
2. Systemy nadzoru i detekcji wycieków z sieci ciepłowniczych
3. Inteligentny System Pomiarowy w sieci elektrycznej (AMI – Advanced Measurement Infrastructure)
4. Transformacja w kierunku sieci DC
5. Automatyka sieci rozdzielczych średniego i niskiego napięcia
6. Mikrosieci
7. Technologia IoT oraz systemy eksperckie bazujące na analityce dużych zbiorów danych
8. Komunikacja 5G
9. Wbudowany system cyberbepieczeństwa sieci

Rozkład rozwiązań na macierzy wskazuje, że upowszechnienia nowoczesnych rozwiązań w inteligentnych sieciach energetycznych możemy spodziewać się już niebawem. Spośród dziewięciu rozwiązań ocenionych przez ekspertów, w przypadku aż ośmiu oczekiwany minimalny czas do osiągnięcia dojrzałości rynkowej nie przekracza piętnastu lat. Co więcej, szacowana przez ekspertów relatywna przewaga rynkowa każdego z rozwiązań jest co najmniej średnia, a w większości przypadków wysoka. 

Popularyzacji rozwiązań o wysokiej relatywnej przewadze zdaniem ekspertów spodziewać się możemy już na przestrzeni nadchodzącej dekady. Za niewiele ponad 6 lat oczekiwane jest osiągnięcie dojrzałości rynkowej przez technologię komunikacji 5G [8], której relatywną przewagę eksperci ocenili średnio aż na 8 punktów w 10 punktowej skali. Dr Jarosław Tworóg zastrzega przy tym, że o sukcesie 5G w kontekście smart grid zdecyduje umiejętność współpracy operatorów sieci z operatorami telekomunikacyjnymi i wspólna absorpcja potencjału i funkcjonalności sieci przemysłowych. Przewaga konkurencyjna ujawni się tylko wtedy, gdy do takiej współpracy dojdzie już dzisiaj, gdyż to jest warunek upowszechnienia technologii w ciągu dekady. 

Niewiele tylko bardziej odległym rozwiązaniem, które przynieść może jeszcze większe korzyści są mikrosieci [6]. Minimalny czas, w jakim nastąpić może ich upowszechnienie to zdaniem ekspertów niewiele ponad 8 lat, przy czym relatywna przewaga, jaką mogą zapewnić oceniana jest na aż 9 punktów. Czas ten może się jednak wydłużyć, gdyż jak zwraca uwagę dr Tworóg, mikrosieci do stabilnego działania wymagać będą sprawnej automatyki sieci rozdzielczych średniego i niskiego napięcia [5] oraz Inteligentnego Systemu Pomiarowego [3], a tych dojrzałość na rynku polskim spodziewana jest nieco później – odpowiednio za niecałe 12 oraz za 9 lat. 

Spośród rozwiązań dotyczących inteligentnych sieci ciepłowniczych niebawem, bo za blisko 7 lat, popularność zyskać może system nadzoru i detekcji wycieków [2], na sztuczna inteligencję [1] przyjdzie nam jednak poczekać nieco dłużej, bo co najmniej 15 lat. Na czas ten składać się będzie nie tylko rozwój tej technologii, która zdaniem ekspertów jest już znacznie zaawansowana, ale także konieczność rozwoju kompetencji jej obsługi w przedsiębiorstwach. 

Wzrostu kompetencji wymagać będzie także wdrożenie Technologii IoT oraz systemów eksperckich bazujące na analityce dużych zbiorów danych [7]. Ich popularyzacja spodziewana jest najwcześniej za 13 lat, a oczekiwana relatywna przewaga to niecałe 6 punktów. 

Nietypowy, bo bardzo odległym rozwiązaniem okazała się transformacja w kierunku sieci prądu stałego [4]. ETM wskazany przez ekspertów wynosi w tym wypadku ponad 28 lat, a relatywna przewaga rozwiązania oceniona została niżej niż dla wielu mniej odległych rozwiązań, bo na 5 punktów w 10 punktowej skali. Dr Jarosław Tworóg zauważa przy tym, że motywacja do ich wdrażania będzie rosła w miarę dojrzewania technologii przyrządów elektronicznych mocy.

Na co czekamy?

Przyszłość inteligentnych sieci energetycznych w Polsce zależeć będzie w dużej mierze od dwóch czynników. Pierwszym z nich jest postęp techniczny w kluczowych technologiach umożliwiających rozwój smart grid. Z jednej strony chodzi o wdrażanie nowych rozwiązań w zakresie cyfryzacji i automatyzacji w energetyce [linka do big posta o cyfryzacji],. Wyjątkowo dynamiczne zmiany zachodzące w tym obszarze sprawić mogą, że rozwiązania spodziewane w perspektywie dekady, wdrożone zostaną znacznie wcześniej, albo wręcz zostaną wyparte przez nowsze, lepsze technologie, zanim jeszcze osiągną swoją dojrzałość. Z drugiej strony, technologie magazynowania energii przez swoją komplementarność, warunkują rozwój sieci inteligentnych, co podkreśla Adrian Sienicki z Veolii Energia Polska.

Kolejnym kluczowym czynnikiem, który decydować będzie o rozwoju smart grid w kraju będzie tempo implementacji tych technologii. Chociaż rozwiązania z zakresu inteligentnych sieci dobrze wpasowują się we wszystkie scenariusze energetyczne kraju, szczególnie duże korzyści mogą przynieść w przypadku szybkiego rozwoju energetyki opartej na OZE. Zdecentralizowane sieci oraz energetyka prosumencka w scenariuszu RES-topii w dużej mierze zależne będą od dostępności inteligentnych rozwiązań sieciowych. Stąd transformacja energetyki w kierunku tego scenariusza, sprzyjać będzie szybszemu ich wdrażaniu w kraju. 

Co dalej?

Portal internetowy „Transformacja 2050”, który właśnie odwiedzasz, to kontynuacja projektu foresightowego Energia 2050. Pragniemy, aby portal, podobnie jak projekt „Energia 2050”, był źródłem wartościowej, eksperckiej, nietuzinkowej wiedzy na tematy związane z przyszłością rynku energii, transformacją energetyczną i pokrewnymi tematami. „Transformacja 2050” jest otwartą trybuną rozmowy o przyszłości energetyki w polskich miastach, animowanej przez Veolię Energia Polska oraz specjalistów w zakresie foresightu strategicznego z firmy 4CF. Zapraszamy do kontaktu i współtworzenia tego portalu ekspertów i interesariuszy rynku energii.

Jeśli zainteresował Cię powyższy artykuł, to z pewnością chętnie zobaczysz i przeczytasz także:

 

 

Otrzymuj najnowsze bezpłatne analizy o przyszłości energetyki w Polsce!

Zapisując się do naszego Newslettera jednocześnie wyrażasz zgodę na przetwarzanie podanych przez Ciebie danych w tym celu. Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Veolia Energia Polska SA, z siedzibą przy ul. Puławskiej 2, 02-566 Warszawa.

Przetwarzamy Pani/Pana dane wyłącznie w celu wysyłania informacji dotyczących portalu Transformacja 2050 drogą e-mailową. Pani/Pana dane będą przetwarzane do czasu odwołania zgody – odpowiedni link będzie zawarty w każdym wysłanym przez nas Newsletterze. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem. Podanie przez Panią/Pana danych jest dobrowolne, ale konieczne do przesyłania informacji dotyczących portalu Transformacja 2050. Przekazane przez Panią/Pana dane osobowe możemy przekazywać naszym dostawcom, którym zlecimy usługi związane z przetwarzaniem danych osobowych, np. dostawcom usług IT. Takie podmioty przetwarzają dane na podstawie umowy z nami i tylko zgodnie z naszymi poleceniami. Ma Pani/Pan prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego. Więcej informacji o przysługujących Ci prawach oraz o przetwarzaniu Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Czytelnicy portalu Transformacja 2050 mogą korzystać z bezpłatnej usługi newslettera, zawierającego informacje o najnowszych analizach i wypowiedziach eksperckich, które publikujemy. Zachęcamy do zapisania się do newslettera: dzięki temu nie przegapisz nowej analizy rozwiązań przyszłości i zapowiedzi wydarzeń związanych transformacją energetyczną w Polsce.